جایگاه عملیات روانی در جنگ شناختی آینده
تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۰۵۹۴۱
در جنگ شناختی و عملیات روانی از ابزارهای سخت بهره برده نمیشود. در این نوع جنگ که در کنار جنگ سخت و نظامی رخ میدهد، ابزارها جنس نرم داشته و به طور مستقیم جسمی را مورد حمله و آسیب بدنی قرار نمیدهند.
سرویس دیدگاه مشرق- دکترجواد معصومی، پژوهشگر بینالملل در یاداداشتی پیرامون جنگی هیبریدی و جهاد تبیینی نوشت:
یکی از کلیدواژگان مهم این روزها که در کلام و نوشتههای بسیاری از محققان، مسئولان و مردم عادی نیز پرتکرار شده، عملیات روانی و جنگ شناختی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
راهبرد غرب و رژیم صهیونیستی
طبق بیان مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنهای در سخنرانی ۱۴ خرداد ۱۳۹۷ « امروز نقشهی دشمن این سه چیز است: فشار اقتصادی، فشار روانی و فشار عملی؛ هدف هر سه نوع فشارهای دشمن هم سیطرهی بر کشور عزیز ما ایران است.» در این نقشه کلان، دشمن به صورت کلی ابتدا فشار و اختلالی در یکی از ابعاد مختلف زندگی افراد در کشور مورد هجوم ایجاد میکند که در دهه ۹۰ در کشور ایران غالباً فشار اقتصادی و مسائل مربوط به برجام و تحریمهای اقتصادی بود. این محور میتواند در دهههای مختلف تغییر کند. مثلاً از جنبه بهداشتی و درمانی مانند اجازه ندادن صادرات داروهای بیماریهای خاص و امثال آن یا از جنبه فرهنگی مانند مسأله حجاب و آزادی و دیگر موارد نیز دشمن وارد میشود و مسألهای را جهت فشار انتخاب مینماید. سپس با استفاده از عملیات روانی و ترفندهای مختلفی، این مسأله را در جامعه بزرگنمایی کرده و اذهان عمومی و مسئولین را به سمت آن مسأله -که شاید هدف اصلی جمهوری اسلامی نیز نبوده- میکشاند و انرژی مضاعفی از مردم و حکومت تحلیل میرود. در مرحله آخر اگر به خوبی توانست فشار روانی ایجاد کند، آشوب و اغتشاش در سطح جامعه برقرار میکند و مجدد این چرخه را به حرکت در میآورد تا به اهداف نهایی خود برسد.
جایگاه عملیات روانی در جنگ شناختی آینده
در طول تاریخ غرب برای ایجاد فشار روانی شگردها و ترفندهای مختلف و متنوعی را اجرا نموده است. از جمله رویکردهای اخیر عملیات روانی و جنگ شناختی بودهاند. عملیات روانی عبارت است از «مجموعه اقدامات سلبی یا ایجابی که با هدف تحت تاثیر قرار دادن اصول و مبانی تصمیمگیری و یا الگو و سیاست رفتاری مخاطب با استفاده از ابزارهای غیرکشنده -به صورت مستقیم- و یا ابزارهای کشنده -به صورت غیرمستقیم- در فضای مبتنی بر تعارض یا اختلاف منافع صورت میگیرد، تا از این طریق مخاطب نسبت به تغییر رفتار متناسب با منافع درخواستی مهاجم مجبور، قانع یا توجیه گردد.» . همچنین در تعریف جنگ شناختی نیز گفته شده است «جنگ شناختی شیوههای عمل در دسترس یک دولت یا گروه تأثیرگذار است که به دنبال دستکاری مکانیسمهای شناختی دشمن یا شهروندانش بهمنظور تضعیف، نفوذ، اثرگذاری، تحت سلطه گرفتن یا نابودکردن آن هستند». همان طور که از تعاریف نیز برمیآید میان عملیات روانی و جنگ شناختی علی رقم تفاوت ها رابطه معنی داری وجود دارد که عبارت است از:
در جنگ شناختی و عملیات روانی در یک جبهه در مقابل جبهه دیگر قرار میگیرد به عبارتی، دشمنی در میان است. چرا که فضا، فضای تعارض یا اختلاف منافع است. همان طور که در فرهنگ لغت نیز آمده است، هر موقعیتی که در آن رقابت شدید بین طرفین مخالف یا مبارزه شدید با چیز خطرناکی وجود داشته باشد، آن موقعیت جنگ است. لذا زمانی که واژه جنگ استفاده میشود دو طرف روبروی یکدیگر قرار گرفتهاند. لذا باید صحنه را جوری شناخت که این مقدمات بدیهی در تحلیلها مدنظر قرار گیرد. اما در جنگ شناختی که واژهای گستردهتر از عملیات روانی است که میتواند نسبت به دوستان، دشمنان و حتی بیطرفان نیز اجرا گردد که البته رویکردها نیز نسبت به هر کدام متفاوت است.
در جنگ شناختی و عملیات روانی از ابزارهای سخت بهره برده نمیشود. در این نوع جنگ که در کنار جنگ سخت و نظامی رخ میدهد، ابزارها جنس نرم داشته و به طور مستقیم جسمی را مورد حمله و آسیب بدنی قرار نمیدهند زیرا قدرت به کارگرفته شده در این نوع از جنگ، قدرت نرم است و به تعبیری عبارت است از «توانایی تأثیرگذاری بر دیگران و به دست آوردن نتایج مطلوب از طریق جذب و متقاعد کردن به جای اجبار.»به عبارتی دشمن در این بُعد از جنگ شناختی با استفاده از تکنیکهای مختلف عملیات روانی در بستر فضای مجازی چرخهای میسازد که اذهان عموم مردم و در کنار آن دستگاه محاسباتی مسئولین را مختل نماید. در حال حاضر نیز با قوت گرفتن فضای مجازی که قدرت حاکمیت و مالکیت آن در اختیار غرب و دشمنان جمهوری اسلامی است بحث نفوذ به شکل نامحسوس، از طریق قواعد و قوانین حاکم بر آن بستر و مدیریت نرم دشمن بر آن فضا بسیار جدی شده است. به عبارتی میتوان نقش فضای مجازی را به شکل خیلی جدی در این مرحله از جنگ شناختی دنبال کرد. مرحلهای که اگر به خوبی و با قوت شکل بگیرد میتواند در کنار سایر ابعاد جنگ شناختی در آینده باعث براندازی نظامها گردد. زیرا «قدرت نرم تنها یکی از اجزای قدرت است و همیشه به تنهایی کافی نیست. توانایی ترکیب قدرت سخت و نرم در استراتژیهای موفق را که در آن یکدیگر را تقویت میکنند، بنابراین می توان جایگاه عملیات روانی در جنگ شناختی آینده را به مثابه یک «قدرت هوشمند» در نظر گرفت که این قدرت هوشمند است که در جنگ شناختی اثر بهسزایی دارد.
بنابر تعریف در این نوع جنگ هدف تغییر رفتار است. البته در این خصوص مقالات، گزارشها و یادداشتهای متعددی نوشته شده اما به نظر در یک کلام و به صورت جمع بندی شده شخص رهبر معظم انقلاب مدظله العالی سطوح مختلف هدف دشمن را بیان نمودهاند. «هدف نهائی که آنها دنبال میکردند، در درجهی اول، سقوط انقلاب و سقوط نظام جمهوری اسلامی بود. هدف اول، براندازی بود. هدف دوم این بود که اگر براندازی نظام جمهوری اسلامی تحقق پیدا نکند، انقلاب را استحاله کنند؛ یعنی صورت انقلاب باقی بماند، اما باطن انقلاب، سیرت انقلاب، روح انقلاب از بین برود… هدف سوم هم باز این بود و هست که کاری کنند که اگر نظام اسلامی باقی میماند، از عناصر ضعیفالنفسی که میتوان در آنها نفوذ کرد، استفاده کنند و اینها را در مسائل کشور، در واقع طرفهای اصلی خودشان قرار بدهند.» به فرموده رهبر معظم انقلاب هدف اول دشمنان براندازی جمهوری اسلامی است. اما وقتی با انجام رویدادهایی نتوانستند براندازی را رقم بزنند، سعی در استحاله نظام مینمایند. حال استحاله چیست؟
در حکومت جمهوری اسلامی چند اصل اساسی و کلیدواژه محوری وجود دارد مانند مردم و نقش آنان در حکومت اسلامی، نفی نظام سلطه، شعارهای انقلابی مانند استقلال و آزادی و غیره اما در میان اصول اساسی، یک اصل بسیار حیاتی و پایه، امید است. رهبر انقلاب در دیدارهای چند سال اخیر خود خطاب به جوانان وظیفه امیدآفرینی را تاکید میکنند. به تعبیر ایشان راندن ترس و ناامیدی از خود و دیگران ریشه ای ترین جهاد برای جوانان است. به عبارت دیگر تا این جهاد رخ ندهد و جوانان نتوانند امید را در جامعه گسترش دهند دیگر جهادها در عرصه های مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و… به وضع مطلوب خود نمیرسند. حال دشمن با استفاده از ابزارهای نوین خود در جنگ شناختی امید را در جامعه میخشکاند و سعی در تغییر این مفهوم و یا جایگزین کردن جایگاه آن با دیگر مفاهیم مدنظر خودش مینماید تا جوانان منفعل شوند.
از طرف دیگر طبق بیانات شهید مطهری در کتاب آزادی معنوی یکی از مهمترین شروط برای قدم برداشتن در مسیر تکامل و رشد را، امنیت بیان میکنند؛ بنابراین هدف دوم، از مهمترین اقسام امنیت، امنیت روانی است که دشمن با ایجاد هجمه در فضای مجازی با تکنیکهای جنگ شناختی امنیت جوان را تهدید و امید را از او سلب میکند لذا امکانپذیر شدن پیشرفت سخت نیز میشود؛ خصوصاً برای جوان که نقش محوری در ایجاد تمدن اسلامی دارد. لذا باید به امنیت هم از حیث امنیت ایجابی و هم امنیت سلبی به صورت توأمان دقت شود تا دشمن نتواند باطن انقلاب را تغییر داده و فقط شعارهای ظاهری و پوستی از آن باقی بگذارد. در هدف سوم نیز نشانه به سمت دستگاه محاسباتی مسئولین است. دشمن سعی میکند با اختلال در دستگاه محاسباتی مسئولین میان مردم و مسئولین فاصله اندازد و همچنین مسیر حرکت کشتی انقلاب را به وسیله تغییر ذهنیت سکانداران آن منحرف نماید. به عبارتی با نفوذ فردی یا جریانی، عناصر ضعیفالنفسی را در میان تصمیمگیران و تصمیمسازان کشور قرار دهد تا آن چه آنان مدنظر دارند در کشور اجرا گردد.
نتیجه گیری
حال، با توجه به نکات مطرح شده جبهه مقاومت نیز باید نخست سعی در شناخت و رسیدن به فهم مشترکی از این عبارات«جایگاه عملیات روانی در جنگ شناختی آینده» نموده و در مرحله بعد پاسخ متناسب را به دشمن بدهد. در وهله اول نیاز به شورای راهبردی و راهبری در جلسات هماندیشی و بیان نظرات و نظریات گوناگون حول این مفاهیم و رویدادهای در پی آن وجود دارد. به نظر در چنین صحنه جنگی که جنگهای مختلف سخت و نرم در ابعاد گوناگون فنی، فرهنگی، سیاسی و… مطرحاند، پاسخی صرفاً فنی یا امنیتی نمیتواند اثرگذار باشد؛ حتی ممکن است با چنین تصمیمی، دیگر قوای ما در دیگر ابعاد این جنگ نیز آسیب دیده و در مجموع باعث تضعیف نظام در دیگر ابعاد نزاع بین جبهه حق و باطل گردد. اما در وهله دوم به نظر، قرآن کریم پاسخ متناسب را در عملیات روانی در جنگ شناختی داده است. خداوند متعال در آیه ۵۲ سوره فرقان میفرماید « فَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا.... بنابراین از کافران اطاعت مکن و با آنان مبارزه ای بس بزرگ کن». مفسرین در مورد این جهاد و لزوم و لوازم آن بحث کردهاند. در کنار این مفسرین مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنهای نیز این جهاد را عدم تبعیت از دشمن در عرصههای گوناگون میدانند. جهادی که به تعبیر ایشان در برهه فعلی به میزان زیادی متوقف به جهاد تبیین است.
جهاد تبیین به این معنا که روشنگری و تببین مسائل مختلف که البته شرایط و لوازم خاص خود را دارد و هم در ادبیات دینی و هم تفصیلش در بیانات رهبری بیان شده است، صورت بگیرد. مهمترین نکتهای که در خصوص جهاد کبیر در این یادداشت باید اشاره نمود این است که جهاد تبیین صرف بیان و گفتگو بین دو طرف جنگ و یا نیروهای خودی نیست. باید بر اساس عملیات روانی که در جنگ شناختی که وجود دارد پاسخ متناسب را داد. به عنوان مثال در حادثه اخیر، دشمن با استفاده از شبکههای اجتماعی سعی در تغییر ذهنیت کاربران، دامن زدن به اغتشاشات و به تبع تخریب اموال عمومی در سطح جامعه داشت. حال در پاسخ به این برنامه که فقط یکی از حربه های دشمن در کنار دیپلماسی اقتصادی غرب حول مرزهای ایران، جنگ اوکراین و تاثیر آن در هندسه نظم جدید جهانی، حرکت گروههای تجزیه طلب در استانها و نزدیک مرزهای ایران، اعتراض ناآگاهانه به اصل حجاب و سرلوحه قراردادن شعار آزادی بدون فهم معنای آن -چه در اسلام و چه در غرب- شناخت برتری غرب در مسائل فنی و دراختیار داشتن فضای مجازی و سوءاستفاده از آنها و دیگر مسائل مطرح امروز جهان است، اگر سیاست بدون پیش زمینههای آگاهی بخش و بدون مدنظر قرار دادن دیگر ابعاد عملیات روانی در جنگ شناختی در آنها باشد قطعا جهاد بزرگ رخ نخواهد داد و ضررهای بیشتری را متأثر خواهیم شد.
به عبارت بهتر علاوه بر آگاهی بخشی از طریق نسلهای مختلف شبکههای ارتباطی که به طور کامل در اختیار دشمنان جمهوری اسلامی قرار ندارند، طراحی هسته های دانا و شبکه های پلتفرمی بومی هوشمند که قدرت حاکمیت و مالکیت را در اختیار جمهوری اسلامی قرار دهد خود یک جهاد تبیین است. جهادی است که شرایط را برای تبیینِ تبیین گران فراهم و یکپارچگی و انسجام ملی را بالا می برد. پس به نظر باید در حوزه فضای مجازی در کنار اقدامات دیپلماسی و فعالیت آگاهانه در زمین بازی دشمن تا زمانی که زمین بازی خود را در به خوبی شکل ندادهایم، شروع به طراحی زیست بوم ارتباطی و شکل دادن سکوهای بومی منطبق با اصول جبهه مقاومت نماییم تا دشمن نتواند با قواعد شناختی موجود در این فضا بر ما پیروز شود. به عبارتی دشمن را در طرح کلان جنگ شناختی در آینده او علیه نظام را خنثی نماییم که این مسأله از اولیترین جهادهای تبیین در فضای مجازی در جنگ شناختی است.
منبع: مشرق
کلیدواژه: انتخابات ترکیه قیمت جبهه مقاومت مقام معظم رهبری سوره فرقان جنگ شناختی رژیم صهیونیستی برجام خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت عملیات روانی جمهوری اسلامی جنگ شناختی جنگ شناختی فضای مجازی جهاد تبیین ی دشمن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۰۵۹۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مبارزه با فساد و تأمین امنیت روانی جامعه اولویت دستگاه عدلیه است
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از قزوین؛ حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی رئیس حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه در مراسم تکریم و معارفه رییس کل دادگستری استان قزوین اظهار کرد: اگر یک قاضی در احیای حق سره را از ناسره درست تشخیص داده و به عدل حکم نماید، هیچ ما به ازایی ندارد و ثواب آن بسیار عظیم است.
وی در ادامه با تشریح جایگاه ولایت در راهبری جامعه اسلامی خاطرنشان کرد: خداوند متعال به برکت پیروزی انقلاب اسلامی، برتری ولایت را محقق ساخت تا تصور باطل دنیای کفر در به بن بست رسیدن دین و معنویت را نشان بدهد که این یک امر مبارک برای بشریت بود.
این مسئول عالی قضائی اقدام غرور آفرین فرزندان این مرز و بوم در تحقق وعده صادق را از مصادیق امر ولایی دانست و افزود: این حادثه باعث شد یک بار دیگر نقش و جایگاه ولایت و تحقق عینی رسالت، توحید، عدالت، معاد و امامت معنا شود تا دنیای مادی بداند و بفهمد که این اقدام با سکانداری امامت و ولایت برای اثبات وحدانیت الهی در به تلاطم کشیدن دنیای کفر بود.
وی با توصیف ویژگیهای کارگزاران در تراز انقلاب اسلامی، بر لزوم تهذیب نفس ، تواضع در رفتار و گفتار و همچنین نظم در امور تاکید و گفت: آقای شعبانی بعنوان یکی از مسئولین قضایی دارای چنین خلقیاتی بود که همواره خود را به عنوان یک سرباز در خدمت نظام می دانست.
ایشان در ادامه گفت: امروز دشمنان ایران اسلامی با به راه انداختن یک جنگ ترکیبی و تمام عیار در صدد ایجاد چالش جدی برای نظام و ایجاد نارضایتی عمومی و در نهایت ضربه به باور های دینی و ارزشهای اسلامی و انسانی هستند که به برکت خون شهدا و هوشیاری و اقدام تمام نهادهای قضایی و نظامی و انتظامی و حضور مردم عزیز در صحنه و میدان ، که با راهبری رهبر حکیم و فرزانه انقلاب صورت گرفت ناکام ماند.
وی ادامه داد: اولین ملاک ما در دستگاه قضایی رفتار توام با آرامش، عقلانیت، تدبیر همراه با تواضع و خشوع در برابر مردم و در انجام ماموریت های قوه و در خنثی نمودن توطئه ها و برنامه های دشمنان است، انتظار و راهبرد رییس معزز قوه قضاییه هم در شناخت دشمن و غافل نبودن از مکر وکید آنها است.
عبدالهی افزود: اگر چنانچه یک قاضی در کار خود، متکی به استمداد از خدا، قرآن و اهل بیت علیهم السلام نباشد، حتما در امر قضا دچار مشکل خواهد شد و قضاوت او ناعادلانه خواهد بود، از این رو لازم تا همواره در رفتار و عملکرد خویش دقت داشته و خود را در همه حال در محضر خداوند ببیند.
وی اظهار داشت: انتظار این است که ما بعنوان قاضی و مدیر نسبت به وقت شناسی و انضباط در کار ها و در رفع حوائج مراجعین دقت لازم را داشته باشیم چرا که هر گونه تأخیر در زمان، ولو به اندازه یک دقیقه به نوعی خیانت است.
عبداللهی تاکیدکرد: حفظ کرامت و حرمت انسانها بسیار مهم است، اگر کسی مرتکب خطا و جرم شد بر اساس سیاست ها و راهبردها کلان قوه قضاییه مبنی بر زندان زدایی، تا جایی که ممکن است با تامین قرار مناسب از بازداشت و زندانی کردن پرهیز کنیم و اجازه ندهیم تا حریم و حیثیت افراد آسیب ببیند.
رئیس حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه با بیان این مطلب که در سال جدید نیز همچنان مبارزه با فساد و تأمین امنیت روانی جامعه در اولویت برنامه های دستگاه عدلیه است، تأکید کرد: هر گونه تبعیض در مبارزه با فساد حرام است و باید با قاطعیت و بدون اغماض با مفسدان در هر جایگاهی و لباسی که هستند مبارزه کرد و این همان سیاست اصلی قوه قضاییه است.
وی ادامه داد: حفظ امنیت و آرامش روانی جامعه در راستای تحقق شعار سال بسیار حایز اهمیت است و برای تحقق آن تمام دستگاه امنیتی ، انتظامی در مقابل هر کسی که بخواهد آن را مخدوش نمایند، خواهند ایستاد، قوه قضاییه با هر گونه تحصن، بی عفتی، برگزاری جلسات لهو و لعب، کلاهبرداری که بخواهد جامعه را دچار چالش کند و مدیریت جامعه را تضعیف نماید، برخورد خواهد کرد.
گفتنی است در پایان این مراسم و با اهدا حکمی از سوی ریاست محترم قوه قضاییه حجت الاسلام علی مصطفوی نیا به عنوان رییس کل جدید دادگستری کل استان قزوین منصوب شد و از خدمات و تلاش های علی شعبانی رییس کل پیشین دادگستری این استان تجلیل به عمل آمد.
۴۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900692